Eğer ki bu gayesi önümüzdeki birkaç yıl içerisinde 10 milyarlarca aygıtı kapsayacak objelerin interneti ile birleştirirseniz dünyanın güç gereksinimini epey büyük ölçülere çekmek gerekiyor. Yapılan araştırmalara nazaran, 2030 yılına kadar global internet kullanımı dünyanın gücünün %20’sini tüketecek.
2011 yılındaki bir TED konuşmasında sunum yapan Edinburgh Üniversitesi’nden Harald Haas, dünyanın sonsuz LED ışığı tedariğinin bilgi iletimi ile ilişkilendirilebileceğini söyledi. LiFi, kullanıma hazır günel pili alıcılarıyla saniyede 50 MB’lık suratını standart olarak karşılayabiliyor.
Peki nedir bu Li-Fi, nasıl çalışır?
Elektromanyetik spektrumda Wi-Fi, radyo dalgaları ile mikrodalgalar ortasında bir noktadan faydalanıyor. Öbür tarafından Li-Fi, data transferi için görülebilir ışık spektrumunu kullanıyor. Görülebilir ışık, radyo dalgaların tarafından kullanılan spektruma nazaran yaklaşık 10 bin kat daha büyük ki Wi-Fi ile kıyaslandığında 100 katlık bir bant genişliği artışı sağlıyor.
Veri, LED’ler tarafından yayılan ışığın içerisinde şifreleniyor ve insan gözüyle tespit edilemiyor. Bu datalar, bu emel için yapılmış alıcılar tarafından toplanıyor. Lakin Haas ve takımı sıradan güneş panellerinin bir alıcı üzere davranmasını sağlayan bir yol geliştiriyor. Yani bu teknolojinin, LED ışıkları bulunan her yerde bulunabileceği söylenebilir.
Li-Fi nasıl geliştirildi?
Li-Fi, Haas 2011’de duyurduğundan bu yana epey uzun bir yol kat etti. Standardisation and Business Development at pureLiFi’ın Lider Yardımcısı Nikola Serafimovski, 2017 yılında yaptığı sunumda şirketin birinci çalışan güvenlik aygıtını geliştirdiğini duyurdu.
Nikola, bu aygıtın, Li-Fi’ın her yerde bulunan bir eser olmasının başlangıç adımı olduğunu söz etti. Li-Fi’ın tam kapasitede çalışabilmesi için daima olarak bölünmeksizin bir temasa gereksinimi var ve etrafta daima hareket halinde olan taşınabilir aygıtlar bu ilişkiyi kıracak. Bu sorun nasıl hallediliyor?
Harald Haas’ın takımında bulunan Mohamed Sufyan Islim, “Hareket halinde olma ve çeşitli engellemeler sebebiyle muhtemel olarak kopacak ilişki ihtimalini azaltmak ve servisin kalitesini artırmak için bir dizi dedektör kullanılabilir. Hatta hareketliliği destekleyen kimi ticari Li-Fi eserleri dahi bulunuyor. Ayrıyeten bu sorun Wi-Fi üzere öbür teknolojilerle de çözülebilir. Örneğin Li-Fi’ın olmadığı bir bölgeye gittiğinizde irtibatınız korunabilir” dedi.
Peki çalışabilir Li-Fi tahlillerinden ne kadar uzağız? Islim’e nazaran, çok fazla beklememiz gerekmeyecek fakat şu an için iki adet sorun bulunuyor: standartlaşma ve entegrasyon.
Li-Fi ve objelerin interneti: Wi-Fi’ın yerini mi alacak?
Li-Fi’ın birçok potansiyel avantajlarından bir tanesi, gereken güç ölçüsünü önemli manada azaltması. Yani Li-Fi, giderek gelişen objelerin internetinin bir modülü olan bağlı aygıtlara gereken güç konusunda da hayli yardımcı olabilir. Bu, Wi-Fi ile de gerçekleştirilebilir pek alışılmış fakat gereken bant genişliği buna bağlı olan güç maliyetini bir oldukça yükseltir.
Kısaca cevaplamak gerekirse, hayır. Burada Li-Fi’a Wi-Fi ve taşınabilir datanın üstündeki bir irtibat katmanı olarak bakmak gerekiyor.Yukarıda da söylediğimiz üzere Li-Fi’ın olmadığı noktalarda Wi-Fi ya da taşınabilir bilgiye gereksinim olacak. Tıpkı taşınabilir datanın, Wi-Fi olmayan noktalarda ilişki muhtaçlığını karşılamak için ortaya çıkması üzere. Li-Fi da buna benzeri bir misyona sahip olacak diyebiliriz.
Islim, bu mevzuyla ilgili olarak “Li-Fi, Wi-Fi’ın yerini almaya niyetli değil. Bu, genel bir yanlış anlaşılma. Biz, Li-Fi’ı, Wi-Fi ve öteki 5G erişim teknolojilerinin tamamlayıcı teknoloji olarak öngörüyoruz. Li-Fi, yüksek süratli erişim ve gelişmiş güvenlik üzere ek özellikler de sunacak.” dedi. Aslında Li-Fi’ın öne çıktığı noktalardan bir tanesi de bu: güvenlik. Radyo dalgaları ve mikrodalgalar duvarlardan geçebilir fakat ışık geçemez. Işık, fizikî bir alanın içerisinde var olur, kapılar ve panjurlar kapatılabilir böylelikle bu türlü bir ağı dışarıdan hacklemek imkânsız hale gelir.
