Popüler internet tarayıcılarından Mozilla Firefox, yaşadığı birtakım sıkıntılardan sonra kullanıcıları tekrar kendisine çekmeye çalışıyor. İnternet tarayıcısı, saklılığı ön plana çıkardığı yeni özelliğinde, reklam verenlerin ve yayıncıların sizi izlemesini sağlayan site çerezlerini engelliyor.
Ufak metin evrakları olarak isimlendirebileceğimiz çerezler, temel olarak ikiye ayrılıyor. Birinci parti çerezler, internet sitesi operatöründen; üçüncü parti çerezler ise reklam verenlerden ya da tahlil firmalarından gelerek tarayıcınıza depolanıyor. Mozilla, 2018’de yaptığı duyuruda 'Gelişmiş İzleme Koruması' ismini verdiği özelliğiyle birlikte üçüncü parti çerezleri engellediğini açıklamıştı.
Gizlilik sorunlarını büsbütün çözemese de şirketlerin kullanıcıları bir siteden başkasına geçiş yaparken takip etmesini zorlaştıracak olan bu özellik konusunda Mozilla, “İnsanlar giderek daha savunmasız hissediyorlar. İnsanları sahiden korumak için gizliliği ön planda tutan yeni standartlar yayımlama muhtaçlığı hissettik” dedi.
Tarayıcı takiplerini engelleme bir standart haline geliyor
Mozilla, bu engellemeye birinci olarak 2017’de başlamıştı fakat bu mevzuda Mozilla'nın önünde olan şirketler de var. Üçüncü parti çerezleri engellemeye çok daha evvel başlayan Apple’ın tarayıcısı Safari, yeni yakın akıllı takip muhafazası ismini verdiği bir özelliğini daha kullanıcılarına sunmaya başladı. Saklılık odaklı bir tarayıcı olan Brave de üçüncü parti çerezleri engelliyor. Son devirlerde kimi tartışmalara husus olan Chrome bile çerezler konusunda dizginleri eline almaya başladı.
Mozilla, yeni indirilen Firefox sürümlerinin takipçileri otomatik olarak engellediğini, hâlihazırda Firefox kullananların ise bu özelliğe önümüzdeki aylarda kavuşacağını söyledi. Bu özellik tarayıcınıza evvelden ayarlı halde geliyor fakat isterseniz bu özelliği kapatabilir ya da müdafaa düzeyinde değişiklik yapabilirsiniz zira birtakım sitelerde bu şekil engellemeler sorun yaratabiliyor.
Çerezleri engellemek, bir öteki takip stratejisi olan ve parmak izi ismi verilen takip biçiminin de engellenmesine ön ayak olabilir. Bu takip sisteminde, takip kodları sitenin ayarlarının içerisinde gömülü oluyor ve tarayıcınızı yapılandırıyor. Bu halde topladığı bilgilerle sizi direkt olarak belirleyebiliyor. Tarayıcı firmaları, bunları önlemek için de çeşitli adımlar atabilir.
Yeni tarayıcı savaşı: Gizlilik
Safari’de kadro mühendisi olan ve Apple’ın akıllı takip müdafaa teknolojisini geliştirmesine yardımcı olan John Wilander, 2017’de yaptığı paylaşımda “Gizlilik, yeni tarayıcı savaşı” demişti. Kendisi ayrıyeten bu bahiste Mozilla’yı ve Microsoft Edge’i müttefikleri olarak görüyor.
Mozilla mühendisi Marcos Cáceres birkaç gün evvel yaptığı paylaşımda Google ve Facebook’u gaye alarak “Kullanıcı kapalılığı, takip ve hedeflenmiş reklamlar etrafında şekillenen devasa bir tarayıcı savaşı yaklaşıyor. Bu savaş birkaç yıl sürecek ve epeyce berbat bir hâle gelecek” tabirlerini kullandı.
Gizlilik konusunda daima olarak amaç tahtasına oturtulan Facebook ve Google’ın CEO’larında da zımnilik konusunda çeşitli açıklamalar gelmişti. Mark Zuckerberg, Nisan ayında “Gelecek gizlilikte” derken Google CEO’su Sundar Pichai “Gizlilik, yalnızca premium eserleri ve servisleri kullanabilenlere sunulan bir lüks olamaz” tabirlerini kullanmıştı.