Kriz anlarında bilgi edinmek için başvurduğumuz sosyal medyada, yanlış bilgi de kolayca yayılabiliyor.
İsrail ile Filistin arasındaki gerginlik devam ederken en çok zararı masumların gördüğünü, daha da kötüsü bunların devamını getirecek yanlış bilgilerin, iki tarafın da zihnine yerleştirildiğini ve sosyal medyanın bunda büyük bir rol oynadığını görüyoruz. Bildiğimiz üzere dezenformasyon yapmak oldukça kolay olsa da sonuçları ağır.
Söz konusu çatışma sürecinde felaket şeklinde nitelendirebileceğimiz olayları iki tarafın da birbirine yüklemeye ve bu sayede kendisini haklı göstermeye çalışmasına şahit oluyoruz. Kimin haklı olduğu konusu bir yana, hepsine yetişmemiz mümkün olmasa da karşılıklı olarak paylaşılan bazı yanlış bilgileri sizler için derledik.
En güncel olan hastane saldırısıyla başlayalım. Birçok trol hesap burada rol oynadı.
Özellikle de İsrail merkezli hesaplar, video gün yüzüne çıkar çıkmaz Hamas roketlerinden biri olduğunu iddia ederek aynı videoyu defalarca paylaştılar. Bir noktada İsrail de canlı füze görüntülerini paylaştı fakat görüntülerin hastane olayına bağlı olup olmadığı bilinmiyordu ve beklendiği üzere paylaşım da çok geçmeden değiştirildi.
Sosyal Medya Manipülasyonu Araştırmacısı Dr. Tuğrulcan Elmas, bunlara ek olarak şu sözleri ekliyor: “Bugünkü İsrail trol operasyonlarından şunu öğrendim: Hastanenin vurulmasından otomatik olarak sorumlu tutulan İsrail, sosyal medyadaki tepkiyi görünce “İsrail, hastane vurdu.” anlatısının sosyal medyada tekel olmaması için eski videoları buzluktan çıkarıp trollere yaydırıyor.”
“Böylece olayı çözene kadar zaman kazanacak. Hamas’ın vurduğunu kanıtlarlarsa bizi boşuna suçladınız diyecek. Kanıtlayamazlarsa bile olayı sulandırıp komplo teorisi yayar gibi “Bunlar hep Hamas’ın oyunları” deyip kendi cenahını konsolide edecek.”
Bu videoda ise Mısırlı vatandaşların Gazze’ye yardım götürdüğü iddia ediliyordu:
Kaldırılma ihtimaline karşı burada arşivlenmiş hâlde bulabileceğiniz video, 31 Ağustos 2023 tarihinde yüklenmiş. Bu da saldırıların çok öncesine dayanıyor. Videonun asıl açıklamasında ise Libya’dan bahsediliyor.
Melih Gökçek, Ronaldo’nun eski bir videosunu Filistin’e destek olduğunu düşünerek paylaştı.
“SEN KRALSIN RONALDO” açıklamasıyla paylaşılan video, 2016’da Suriye’deki çatışmalardan etkilenen çocuklar için ünlü futbolcunun desteğini içeriyor.
Bu gördüğünüz video ise Gazze’de insanların ayaklandığı iddiasıyla paylaşılmıştı.
Fakat İsrail’in, Gazze bölgesinde elektriği kestiği biliniyor. Aynı görüntü daha önce farklı şekillerde yorumlanarak da haber sayfaları tarafından paylaşılmıştı.
“Hamas, su borularından roket yapıyor.” iddiası da ortalığı karıştırmıştı.
Fakat The Telegraph tarafından ortaya atılan ve ülkemizde de anında popülerleşen video, aslında 2021’de ortaya çıktı. İronik bir şekilde söz konusu hesap da İsrailli hesaplardan gelmişti. Videonun tekrar gündeme getirilmesinin sebebi olarak da Gazze’nin elektrik ve suyunun kesilmesini gerekçelendirmek olduğu söyleniyor.
McDonald’s şubelerine saldırmanın İsrail’e bir zararı yok!
İsrail Askerlerine Yardım Eden McDonald’s’ın Türkiye Ofisinden Ters Köşe: Gazze Halkına Yardım Yapılacak
Ülkemizdeki bazı şubelere vatandaşların gittiğini ve ortalığı âdeta birbirine karıştırdığını gördük. McDonald’s, haberimizde de bahsettiğimiz üzere çoğunlukla franchising sistemiyle çalışır. Yani açılan şubeleri mahvetmek, sadece o şubelerin sahiplerine zarar verir; McDonalds’ın kendisine değil.
Ülkemizdeki McDonald’s şubeleri Katar merkezli Boheme Investment’a bağlı. Yani İsrail’e tepki göstermek için yağmalanan şubelerin asıl zararı Boheme Investment şirketine gidiyor. Ayrıca zararı bir kenara bırakalım, buraların tamiri için ayrıca uğraşan şirket, ana merkeze ödeme yapmaya devam edecek. Yani orayı yağmalamanın İsrail’e hiçbir şekilde zararı yok.
Her kriz anında anlatmak zorunda kalmaktan yorulmaya başlamış olsak da…
Coca Cola tepkisini görmeyenimiz yoktur. Zira hâlihazırda şirkete ödemesi yapılmış şekilde bizim ülkemizde satılan bu ürünler, tepki amaçlı sokaklara dökülüyor. Bu, “kimse içmesin diye sigaraların hepsini satın alıp çöpe atan” adamın durumuyla aynı.
O ürünlerin ödemeleri, tepki göstermek istediğiniz şirketin eline ulaştıysa ürünleri çöpe atmak şirkete nasıl bir zarar verebilir ki? Asıl zarar kendi ülkemize verilmiş oluyor.
Bunlar gibi sayısız paylaşım dolaşıyor, her paylaşıma inanmamanızda fayda var. Bu gibi manipülasyonlara dikkat edebilmek ve daha rahat saptayabilmek için aşağıdaki içeriğimizi okuyabilirsiniz:
