Bir internet dizisi olarak BluTV ile dönüş yapan Behzat Ç.’nin beşinci kısmı yayınlandı. Yepyeni takımıyla tekrar karşımıza çıkan dizinin başlangıcı akabinde, böylelikle 5 haftayı geride bırakmış olduk. Ana karakterler ve ana olay akışı dışında dizi, dönemin kurallarına uyması için oldukça zenginleştirilmiş görünüyordu.
Dizide bilhassa internet, telefon ve toplumsal medya üzere araçların bazen ana kıssayı bile etkileyebildiğini gördük. Ortadan geçen yıllar, neredeyse her sahnede her diyalogda hissediliyordu. Fakat bugün konuşacağımız bahis biraz farklı. Dizinin 40 dakikalık son kısmının neredeyse 30 dakikası boyunca bir YouTuber cinayeti anlatıldı.
Uyarı: Yazının bundan sonraki kısmı, Behzat Ç.’nin yalnızca son kısmı hakkında kıymetli spoiler içermektedir. Ele alacağımız husus, dizinin ana öyküsünü etkilememektedir. Yani hiç Behzat Ç. izlemediyseniz bile husus ilginizi çektiyse yazıyı okuyabilirsiniz.
Behzat Ç.’de anlatılan ve hepimize bir yerlerden tanıdık gelen o YouTuber:
Dördüncü bölümün son dakikalarında, Behzat’ın içinde bulunduğu ıstıraplar nedeniyle bir psikoloğa gittiğini görmüştük. Behzat, kederini anlatmak için seansa girmeden evvelki sahnede psikolog, odasında bir öteki hastasını dinliyordu. Bu hasta ise açık bir halde bir sosyal medya fenomeni, ayrıyeten bir YouTuber idi.
MC Kerem üzere son derece absürt bir isim verilen hayali YouTuber, 17 yaşındaydı. YouTube sayesinde ailesindeki herkesten daha çok para kazanıyordu. Psikologa ailesinden nefret ettiğini söylüyor, küfürler ediyor, kitap okumadığını lakin kitap yazdığını söylüyor, AVM’leri doldurup taşıran hayran buluşmalarından bahsediyordu. Yani MC Kerem, hayali de olsa aslında epey tanıdık bir yüzdü.
Behzat Ç.’nin dördüncü kısmında yer alan bu ufak kısım; günümüz internet dünyasına, üretilen içeriklerin kalitesizliğine, tanınan simaların yeteri kadar hakikat insan olmadıklarına dair bir göndermeydi. Lakin beşinci kısımla birlikte bu küçük tenkitler, yerini sert ve hudut tanımayan sert bir tenkide bıraktı: Hepimize bir yerden tanıdık gelen o YouTuber, öldürüldü.
Behzat Ç.’deki hayali YouTuber aslında kimi temsil ediyor?
Hayali YouTuber Kerem, son görüntülerinden birinde konutuna gelen temizlikçi ablayı küçük düşürmüştü. Bayan bir öbür odayı temizlerken Kerem alkol almış, bilerek odasının ortasına istifra edip pisliğini bayana temizletmişti. Tıpkı vakitte bu paklık sırasında bayanı küçük düşüren hareketler yapmış, adeta ona hakaret etmişti. Üstelik tüm bu anları kaydedip muhtemelen “Eve gelen temizlikçiye kusmuğumu sildirdim!” üzere bir başlıkla milyonlarca YouTube abonesiyle paylaşmıştı.
Bu sırada Kerem’in dayısını ve en yakın arkadaşı olan bir diğer YouTuber Berkecan’ı tanıdık. Bu karakterler üzerinden de epeyce sert tenkitler yapıldı. Kerem bir görüntüde dayısına daima tokat atıyor, attığı her tokat başına 50 TL para veriyordu. Öbür bir görüntüde ise arkadaşı Berkecan ile “60 saat uyumama Challenge” yapıyorlardı. Uyanık kalan, ceza olarak uyuya kalanın üzerine küçük idrarını yapacaktı…
Daha fazla izlenme için öz dayısına şiddet uygulayanlar, nitekim de idrar latifesi yapanlar, hatta öteki insanları küçük düşürüp bununla pirim kasanlar… Tüm bunlar artık YouTube’u açsanız, birkaç görüntü izledikten sonra sağdaki tekliflerde çıkan içeriklere ziyadesiyle benziyor.
Behzat Ç.’deki YouTuber cinayeti ile anlatılmak istenen gerçekler:
Hayali YouTuber Kerem’in vefat sebebi, “Helyum Challenge” yapmak için bir balonun içinden helyum gazı çekmesiydi. Sonradan bu helyum gazının aslında bir ziraî ilaçla karıştırıldığını, Kerem’in kalp krizi geçirerek öldüğünü öğrendik. Balonuna tarım ilacı katan kişi, yani katil ise Kerem’in meskenine gelen o temizlikçi ablanın oğluydu.
Katil, YouTuber Kerem ile birebir yaşlarda olan bir gençti. Lakin Kerem’i öldürme sebebi onu kıskanması değil, annesine pisliğini temizleterek, onu milyonlarca insanın önünde küçük düşürmesiydi… Behzat’ın grubu onu yakalayıp otomobile bindirmesine karşın katil genç, yaptığından hiç pişman değildi. Ta ki annesinin feryadını görene kadar…
“E pekala bu bize ne anlatıyor artık?” dediğinizi duyar üzereyiz. Her şey kağıt üzerinde yazılan bir kıssa olabilir. Fakat gösterilen şeyler, içi boş tespitlerden ve anlamsız tenkitlerden ibaret değil. Gördüğünüz senaryo, YouTube’daki kalitesiz içeriklerin, bu içeriklerin milyonlarca beşere ulaşmasının son derece mümkün ve mantıklı bir sonucu… Yani hakikaten de bir genç, rastgele bir öbür genci tıpkı nedenle öldürebilir.
Bu sefer Behzat Ç.’deki üzere bir senaryodan değil, gerçeklerden bahsedelim. Tarih: 3 Nisan 2018; Yer: YouTube Genel Merkezi; Bir YouTuber silahlı saldırı düzenledi ve akabinde intihar etti…
Evet sahiden de bu türlü bir olay yaşandı… Hatırlamayanlar için kısaca özetleyelim. Türkçe görüntüler da üreten 39 yaşındaki Azeri asıllı İran vatandaşı Nasim Najafi Aghdam, ABD’de yaşayan bir YouTuber’dı. Aghdam’ın içerikleri, nitekim de son derece kalitesizdi. Hatta kimi içeriklerindeki uygunsuz ögeler nedeniyle YouTube görüntülerine filtre uygulamıştı.
Uygulanan filtreler yüzünden Aghdam’ın görüntüleri, insanlara teklif olarak çıkmıyordu. Bunun sonucu olarak izlenme elde edemiyor, abone sayısı artmıyordu. Aghdam öfkelenmeye başladı, evvel mevzuyla ilgili birkaç tepki videosu çekti. Akabinde 3 Nisan 2018’de silahını alıp Kaliforniya San Bruno bölgesindeki YouTube genel merkezine gitti. Güvenlikleri atlattı, binaya girip ateş açarak 4 kişiyi yaraladı, sonra dışarıya çıkıp başına ateş ederek kendi ömrüne son verdi. Aghdam’ın kimseyi öldürmemiş olması büyük talihti…
Peki tüm bu trajik olayın Behzat Ç.’deki YouTuber cinayeti ile ne ilgisi var?
Biri senaryo, başkası gerçek. Tüm bu yaşananların ise tek bir ortak noktası var: Kalitesiz içeriğin daha çok izlenmesi ve toplumun istikrarını bozan problemli insanların üne kavuşması.
Özellikle Z jenerasyonu, yani 2000 yılından sonra doğan her genç, şahsî farkındalığını YouTube ile büyürken kazandı. Yani Behzat Ç.'de bahsedilen senaryo da olsa gençler, her şeye doğrudan şahit oldular. Büyürken tüm şuurları o çöplükle doldu.
Ebeveynler, telefonlarından YouTube açıp çocukların ellerine vererek büyük bir sıkıntıdan kurtulduklarını düşünüyorlar. Çocukların ise hiçbir cürmü yok. Yanlış ile doğruyu ayırt etmeyi öğrenecekleri yaşlarda, küçük bir ekranda büyük memnunluk hikâyeleri izliyorlar. Kerem üzere karakterler, onlara insanları küçük düşürmenin eğlenceli bir şey olduğunu gösteriyor. Dayıya ya da arkadaşa hakaret etmenin doğal olduğunu anlatıyorlar.
Çocukların YouTube’da İzledikleri her şey, onların sıradan dünyası haline geliyor. Karakterleri de o tarafta gelişiyor. Bir mühlet sonra hayatlarını izledikleri beşerler gibi yaşamaya özeniyorlar. O hayata sahip olmak istiyorlar.
Eskiden bir çocuğun ileride yapmak için hayal kurduğu meslekler astronotluk, doktorluk, mühendislik, öğretmenlikti. Lakin YouTube ile Z jenerasyonunun büyük bir kısmı, YouTuber olmayı hayal ediyor. Hatta bırakın Z neslini, bu dünyaya özenip tüm o içeriklerle dünyanın parasını kazanabileceğini gören yetişkinler de tıpkı şeyi dilek ediyorlar.
Koca bir kısım boyunca 'YouTuber cinayeti' anlatmaya değdi mi amirim?
Çoğu izleyici için bir YouTuber’ın cinayetini çözen Behzat Ç. görmek sıkıcı olabilir. En nihayetinde dizinin büyük bir ana hikâyesi, değindiği farklı gerçekler var. Tüm bunlara karşın senaristlerin, oyuncuların ve direktörlerin YouTuberlar üzerinden tenkit yapması boşuna değil.
Son günlerde gündeme gelen haberler, YouTube’daki kalitesiz içeriklerin, uygunsuz insanların uzun ömürlü olmadıklarını gösteriyor. Umarız Behzat Ç.’deki üzere önemli olaylar yaşanmaz, fakat daha evvel esasen çok yaşanmıştı. Umarız tenkitler yerine ulaşır ve ebeyevnler başta olmak üzere herkes, üzerine düşeni hakikaten yapar.
Behzat Ç.'deki YouTuber cinayeti hakkında görüşlerinizi yorumlarda belirtebilirsiniz.